Zowel prettige als pijnlijke emoties horen bij het leven
Het liefst zitten we altijd goed in ons vel en voelen we ons gelukkig. De realiteit is echter dat we naast fijne gevoelens, ook pijnlijke gevoelens kunnen ervaren. Je kunt je bijvoorbeeld gekwetst, verdrietig schuldig, angstig, eenzaam, verlaten of afgewezen voelen. Deze gevoelens stoppen we liever weg, of we doen alsof het er niet is. Want dat voelt veilig. Tenminste, zo lijkt het. Want in werkelijkheid wringt er iets diep van binnen. Je bouwt een stevige muur om het gevoel heen, zet een masker op en uiteindelijk verlies je de verbinding met je gevoelens en dus ook met je lichaam. Het is een schijnveiligheid.
Ik spreek uit ervaring als het gaat over het wegduwen van gevoelens. Ik heb in mijn jeugd veel afwijzing ervaren en me verlaten gevoeld door mijn vader. Ik groeide op in verschillende culturen en voelde me nergens bij horen. Wat ik op school leerde werd thuis veroordeeld en zelfs bestraft, met harde hand. Ik mocht mezelf niet zijn en voelde me daardoor niet geaccepteerd en niet goed genoeg. Ik kon niet overweg met mijn gevoelens en durfde mijn kwetsbaarheid niet te laten zien, omdat ik dit nergens leerde. Ik beschermde mezelf door ‘sterk te zijn’. Oftewel: mijn gevoelens wegduwen, hoge eisen stellen en alles maar alleen doen.
Het is niet makkelijk om de confrontatie aan te gaan met je angsten en emotionele pijn. We leren op school hoe je moet rekenen en spellen, maar niet hoe je met je eigen emoties omgaat. Emotionele pijn kan ontstaan door grote en ook door kleine gebeurtenissen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je ouders niet snel tevreden waren met je schoolresultaten, waardoor je hoge eisen aan jezelf stelt. Of je mocht niet boos of verdrietig zijn en vindt het daardoor moeilijk om die gevoelens te laten zien. Het kan ook zijn dat je iets overweldigends hebt meegemaakt en dat niet goed hebt kunnen verwerken. Misschien was het toen helpend om de pijn weg te duwen, zodat je kon overleven. Nu helpt het je niet meer, het houdt je gevangen in jezelf.
Verbinding met je gevoel
Leren hoe je stap voor stap weer verbinding krijgt met de pijnlijke gevoelens is de weg naar ‘innerlijke vrijheid’. Dit heb ik zelf ook mogen ervaren. Ik heb geleerd dat je zonder verbinding met je eigen gevoel, geen échte verbinding kunt maken met anderen, en ook niet met het leven (het ‘hier en nu’). Want zolang je de pijn niet aankijkt, blijf je die gevoelens wegduwen. Je blijft schuilen achter een masker en laat niemand dichtbij komen. Ook jezelf niet.
Het kan heel eng zijn om je kwetsbaar op te stellen. Dit zal je wel gaan helpen om dichter bij jezelf te komen. Ik heb ontdekt dat er enorm veel kracht zit in kwetsbaarheid. En ik gun het jou enorm om deze kracht en innerlijke vrijheid te mogen ervaren. Zodat jij jezelf mag zijn en weet dat je helemaal oké bent, zoals je bent.
Tinnitus en gevoelens
Als tinnituscoach help ik mensen die last hebben van tinnitus. Die last uit zich via gedachten en ook gevoelens zoals angst (dat het harder wordt), irritatie, somberheid of depressie. Door steeds met het geluid bezig te zijn verstoort het je slaap, concentratie en krijg je er stress van. Door anders met deze gevoelens en ook met tinnitus om te gaan, kun je die emoties verminderen. Aan het einde van een behandeling ervaren mensen geen last meer van hun tinnitus. Op deze pagina lees je hoe wij jou kunnen helpen om van je tinnitusklachten af te komen.
Onderstaande tips helpen jou om meer verbinding te krijgen met je gevoel. Lees ze rustig door en misschien op een later moment nog keer. En kijk wat voor jou het meest helpend is.
Normaliseren en erkennen
Je gevoel is er vóór jou, niet tegen jou. Je hebt je gevoel nodig om je te kunnen verbinden met anderen en ook met jezelf. Je gevoelens, ook de onprettige, zijn normaal. Sommige zijn fijn en andere zijn pijnlijk, maar ze horen er allemaal bij. Het wordt een probleem als je je gevoel gaat labelen als ‘zwakte’, of als ‘iets wat niet goed is’, ‘iets wat niet mag of hoort’. Je gaat je gevoel dan uit de weg, waardoor je een deel van jezelf uit de weg gaat. Dit zorgt ervoor dat je (onbewust) lijdt aan dit gevoel.
Dus wat je ook voelt, het is nooit goed of fout. Erken je gevoel als iets wat er nu bij hoort. Geef het bestaansrecht.
Vertragen in plaats van vermijden
Als je de hele tijd in de actie-modus staat, dan is er geen ruimte om te voelen hoe het met je is. Misschien sta je juist in de actie-modus om je gevoelens te vermijden. Pas als je gaat zitten merk je soms dat je je vermoeid of gestrest voelt. Dat komt omdat er dan ruimte ontstaat. Door te vertragen ga je meer voelen. En dat gevoel is niet altijd fijn. Je komt er dan misschien achter dat er spanning of onrust in je lijf zit. Of je gedachten worden negatief en schieten alle kanten op.
Toch is het belangrijk om af en toe stil te gaan zitten en even niets te doen. Altijd in de actie-modus staan kost veel energie. Je lichaam en geest moeten ook kunnen opladen. Als je te lang door blijft rennen val je een keer om. Door je grenzen aan te voelen en bewaken voorkom je een burnout. Je kunt verbinding maken met je lijf door regelmatig een incheck-oefening te doen. Je voelt dan hoe het echt met je is. Daarna kun je een helpende keuze maken. Wat heb je nu nodig?
De ademruimte is een incheck-oefening die je (met nog 3 oefeningen) gratis kunt downloaden via deze pagina. Er staat bij dat de oefeningen voor tinnitus zijn, maar ze zijn geschikt voor iedereen die wil ontspannen en meer wil kunnen verbinden met gevoelens.
Bereidheid om de pijn aan te kijken
Het is niet fijn om de confrontatie aan te gaan met lastige gevoelens zoals schuldgevoel, schaamte, afwijzing, angst of verdriet. Ons brein is zo geprogrammeerd dat het alle ongemakken wil oplossen, of uit de weg wil gaan. Bijvoorbeeld door steeds controle uit te oefenen op jezelf, anderen of op je omgeving. Of door heel veel te sporten, shoppen of uitgaan. Of door jezelf te verdoven met social media, netflix, eten of alcohol. Dit is een overlevingsmechanisme. Op de korte termijn voel je die nare gevoelens niet, maar op de lange termijn werkt dit je tegen. Door je gevoel uit de weg te gaan raak je uit verbinding met jezelf.
Dus het is de vraag of zo door wil gaan en je hele leven wil blijven vluchten van je gevoelens. Of ben je bereid om je emotionele pijn aan te kijken? Door het te erkennen en bestaansrecht te geven. Dat betekent niet dat deze gevoelens dan weggaan. Wat wel gebeurt is dat je er niet meer tegen vecht. Je lijdt niet meer aan het gevoel. Je zit niet meer vast in patronen waarin je de gevoelens vermijdt.
Ben je bereid om je angst of andere lastige gevoelens recht in de ogen te kijken? Heb je dat ervoor over om jezelf te mogen zijn en innerlijk vrij te worden?
Ik nodig je uit om het antwoord op deze vragen bij jezelf te onderzoeken. Er is geen goed of fout antwoord. Alleen al de bereidheid om erover na te denken is een stap vooruit.
Compassie, mildheid, vriendelijkheid
Door streng en hard te zijn naar jezelf en je gevoel, vergroot je de last die je ervan ervaart. Je maakt het leven zo onnodig zwaar voor jezelf. In plaats daarvan is het meer helpend om je gevoel met mildheid en compassie te benaderen. Thich Nhat Hanh (ook wel ‘vader van de mindfulness’ genoemd) vergeleek emotionele pijn met een huilende baby. Behandel je gevoel net zoals je een huilende baby zou vasthouden. Met warmte, geduld en mildheid.
Wees lief voor jezelf, juist als je het moeilijk hebt. Herinner jezelf aan de dingen waar je dankbaar voor bent.
Loslaten, mag het er zijn?
Je hebt liever geen pijnlijke gevoelens, maar ze horen bij het leven. Mogen het er ook zijn? De emotie zelf is niet het probleem. Het probleem is het verzet tegen het gevoel. Ik vergelijk lastige gevoelens weleens met een grote strandbal. Stel je voor dat je die strandbal constant onder water duwt.
Dat kost enorm veel energie. Na een tijdje is het bijna niet meer vol te houden. En zolang je die strandbal onder water duwt, heb je geen energie meer over voor andere dingen. Je verliest niet alleen de verbinding met jezelf. Je kunt er emotioneel ook niet helemaal voor anderen zijn als je constant je gevoelens wegduwt.
Dus stel jezelf de vraag: mag het gevoel er zijn? En als het gevoel er een beetje mag zijn, dan is er iets minder verzet. En dus ook iets minder lijden, oftewel: meer innerlijke vrijheid.
Ik nodig je uit om de oefening ‘meebewegen met lastige gedachten en gevoelens’ te doen. Die kun je hier downloaden als een van de vier gratis mindfulness oefeningen. In deze oefening zitten alle tips uit deze blog verwerkt op een praktische manier.
Het is een proces
Ik weet dat het heel makkelijk gezegd is. “Laat het maar toe”.. Dat is niet makkelijk. Het is een proces. En je bent er nooit klaar voor. Maar je leeft nu. Je kunt alleen in het ‘nu’ iets veranderen. Want de toekomst bestaat niet. Dus stel je leven niet uit 🙂
Ik hoop dat deze blog je meer inzicht heeft gegeven in de gevolgen van het wegduwen van je gevoel. En ook wat verbinding maken met je gevoel jou kan opleveren. Heb je na het lezen van deze blog feedback voor mij of heb je vragen? Stel ze gerust door mij een berichtje of mail te sturen.
Hartgroet,
Eén reactie