Wist je dat er dagelijks tienduizenden gedachten voorbij komen? En die stroom van gedachten begint al als je wakker wordt. Je denkt aan de dingen die je vandaag gaat doen en misschien ook aan dingen die al gebeurd zijn. Dat zijn dan ook precies de twee plekken waar je in gedachten meestal bent: in het verleden of in de toekomst en dus niet in het ‘hier en nu’.
Leven op de automatische piloot
De meeste gedachten ervaren we onbewust. Dit onbewuste denken wordt ook wel ‘de automatische piloot’ genoemd. Je zit dan in je hoofd en je bent mentaal niet helemaal aanwezig bij wat je doet. Als iemand tegen je praat terwijl je in gedachten bent, dan hoor je diegene misschien nog wel, maar de woorden komen niet binnen. Of je bent onderweg naar huis en je realiseert je ineens dat je een stuk van de reis hebt ‘gemist’.
Herkenbaar?
Je kunt het vergelijken met autorijden zonder ruitenwissers terwijl het regent. Je ziet de weg en je omgeving wel een beetje, maar niet helder en scherp. In dit metafoor kun je de regen zien als je gedachten. Hoe sterker je gedachten zijn, des te harder gaat het regenen.
Het is zo normaal en gewoon om constant in gedachten te zijn, dat het niet opvalt. Want vrijwel iedereen doet dit! We hebben op school niet geleerd hoe je uit je hoofd komt. We hebben vooral geleerd om heel veel informatie te verwerken en om dingen te doen en te bereiken vanuit het denken. Maar wat doe je als je last hebt van je gedachten? Bijvoorbeeld als je piekert over de toekomst?
De invloed van je (onbewuste) gedachten op jouw leven is groot. Je gedachten bepalen hoe jij je voelt. Als je denkt aan iets waar je naar uitkijkt, zoals een vakantie, dan voel je je anders dan wanneer je denkt aan de dingen waar je last van hebt.
Je gedachten hebben ook invloed op jouw keuzes. Stel je hebt als doel dat je wil stoppen met roken. Of je wil wat gewicht verliezen, een opleiding gaan doen of een nieuwe baan zoeken. Als je dan steeds redenen bedenkt om het niet te doen, dan kom je niet in beweging.
Wat jij zegt tegen jezelf wordt ook wel mindset genoemd. Dit zijn ook gedachten. Als jij jezelf motiverend en vriendelijk toespreekt en vertrouwen hebt in jezelf, dan maak je andere keuzes dan wanneer je jouw angst of twijfels de baas laat zijn.
Er gebeurt heel veel in je onderbewustzijn. En alles wat op dat niveau gebeurt is voor jou onzichtbaar. Veel van onze gedachten zijn negatief. En zoals ik net al zei, hebben jouw gedachten invloed op jouw emoties en dus ook op jouw leven. Door je meer bewust te worden van jouw gedachten, krijg je ook meer regie over jouw leven.
Voor mij is het verschil tussen onbewust en bewust leven hetzelfde als slapen en wakker zijn. Wij brengen het grootste deel van de dag ‘slapend’ door.
Automatische piloot en tinnitus
Als tinnitus coach help ik mensen die worstelen met tinnitus. Dat worstelen met tinnitus gebeurt ook grotendeels onbewust. Als je last hebt van het geluid, ontstaat er spanning en onrust. Je gaat dan vanzelf manieren bedenken om die last te verminderen.
Misschien zoek je controle over je tinnitus door afleiding te zoeken of situaties te vermijden die jouw tinnitus verergeren. Onbedoeld en onbewust ben je dan de hele tijd met het geluid bezig. Het geluid wordt steeds belangrijker, waardoor je steeds gevoeliger voor het geluid wordt. Door controle over je tinnitus te krijgen lijkt het alsof je er minder last van hebt. Maar de werkelijkheid is dat tinnitus steeds jouw keuzes en jouw leven bepaalt.
Gelukkig hoef je niet te lijden aan tinnitus. Door anders (bewust) met het geluid om te leren gaan, word jij de baas over het geluid. Je laat tinnitus jouw slaap, ontspanning en focus niet meer verstoren. Wij helpen mensen om dit te bereiken in het Tinnitus de Baas traject.
Wil je graag meer weten over het verminderen van tinnitusklachten? Klik dan hier.
De voor- en nadelen van de automatische piloot
De automatische piloot heeft ook voordelen. Soms is het gewoon fijn om even op ‘stand-by’ te staan en niet helemaal aanwezig te zijn bij wat je aan het doen bent op dat moment. Daarnaast verwerken wij veel van onze ervaringen op de automatische piloot. Situaties die we hebben meegemaakt spelen we in ons hoofd vaak meerdere keren af. Piekeren is daar een vorm van. Piekeren helpt je om te begrijpen of verwerken wat er is gebeurd of om het een plek te geven. Lees hier meer over piekeren.
Er zitten ook nadelen aan de automatische piloot. Hieronder staan een paar voorbeelden van onbewuste patronen die zich kunnen afspelen in je onderbewustzijn:
- Je leeft ‘in je hoofd’. In het verleden en in de toekomst. Daardoor ben je niet helemaal in verbinding met je leven in het nu.
- Je kunt onbewust last hebben van negatieve gedachten. Bijvoorbeeld piekeren, jezelf veroordelen of jezelf vergelijken met anderen.
- Negatieve gedachten hebben invloed op jouw emoties. Je kunt gevoelens van angst, eenzaamheid, somberheid, machteloosheid, depressiviteit ervaren.
- Als je worstelt met je gedachten en gevoelens, dan laat je dat misschien niet altijd zien aan de buitenwereld. Je zet dan een masker op en doet alsof het goed gaat. Misschien verdoof je jezelf door te scrollen op je telefoon, te eten, netflixen, overmatig sporten, feesten, drinken, shoppen of op andere manieren. Daardoor vlucht je van de realiteit en ga je uit verbinding met jezelf, met anderen en dus ook met het leven.
Je onbewuste gedachten hebben veel invloed op hoe jij het leven ervaart en ook op de keuzes die je maakt. Als jij je niet bewust bent van je gedachten, dan word je erdoor geleefd. Je hebt dan geen regie over jezelf en over je leven.
Hoe je uit de automatische piloot komt
Als mindfulness trainer heb ik mindfulness gegeven aan mensen die last hebben van stress en chronische (pijn)klachten. Mindfulness is ook onderdeel van het Tinnitus de Baas traject. Ooit zei iemand die deel nam aan een mindfulnesstraining dat ze nooit piekert. Na een paar bijeenkomsten werd ze zich meer bewust van haar gedachten en kwam ze erachter dat ze constant piekert. Onbewuste gedachten zijn er wel, maar je ziet ze niet. En omdat je in je hoofd zit, ben je niet helemaal aanwezig bij wat je doet op dat moment. Het is alsof je op ‘stand-by’ staat. Ik noem het ook wel ‘de slaapstand’.
Bewustzijn is hetzelfde als wakker zijn. Vanuit bewustzijn zie je wat er in jouw hoofd gebeurt. Op het moment dat je ergens over piekert, dan ‘zie’ je dit gebeuren. Je bent je op dat moment bewust van die piekergedachten.
Bewustzijn gaat verder dan alleen gedachten. Ook je gevoelens en je onbewuste patronen (zoals over je grenzen gaan) kun je leren opmerken. Dat is niet makkelijk. Dit vraagt veel moed en de waarheid is niet altijd leuk. Maar het brengt je wel dichter bij jezelf. En dus ook dichter bij innerlijk vrij zijn van je angsten en onbewuste patronen die jouw leven bemoeilijken.
Met bewustzijn kom je uit de automatische piloot. Je kunt je bewustzijn vergroten met mindfulness en meditatie. En hoe meer je dit traint, hoe meer je wakker wordt.
De voordelen van meer bewustzijn:
- Je leeft meer in het ‘nu’ in plaats van in je hoofd. Je wordt meer wakker. Daardoor leef je intenser, dankbaarder en ga je meer van het leven genieten.
- Je krijgt meer regie over je gedachten, emoties en over de keuzes die je maakt. Want als jij je bewust bent van jouw gedachten, dan heb je een keuze en dus ook meer regie.
- Je leert jezelf beter kennen. Er gaan nieuwe deuren open. Je gaat dingen ontdekken die je al jarenlang doet, maar die je nooit zijn opgevallen. Dit helpt je om te groeien en dichter bij jezelf te komen.
Ik hoop dat het lezen van deze blog jou iets heeft gebracht. En ja, die voordelen klinken allemaal heel mooi, maar je moet er wel wat voor doen. Het is een proces wat veel beoefening, tijd en geduld vraagt. Daarnaast heb je er ook begeleiding bij nodig. Mocht je hier vragen over hebben, stuur me dan gerust een e-mail.
Je kunt alvast een begin maken met het trainen van je bewustzijn door aan de slag te gaan met de gratis mindfulness oefeningen. Er staat bij dat dit oefeningen zijn voor tinnitus, maar je kunt ze ook prima gebruiken als algemene mindfulness oefeningen om uit je hoofd te komen.
Hartgroet,
Eén reactie