Een van de thema’s die centraal staat binnen het Tinnitus de Baas traject is het ervaren van ‘veiligheid’.
Met ‘veiligheid’ wordt de toestand of modus bedoeld waar je autonome zenuwstelsel in verkeert.
Het autonome zenuwstelsel in een notendop
Ons autonome zenuwstelsel regelt bijna alle onbewuste processen in je lichaam zoals de spijsvertering, hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit 2 delen.
De sympathicus (het gaspedaal) zorgt voor mobilisatie. Het zorgt dat je lichaam klaar is voor actie, in beweging komen en om te kunnen vechten of vluchten.
De parasympathicus (het rempedaal) zorgt voor herstel, rust en ontspanning, maar ook voor het “verstijven” of bevriezen in stressvolle situaties.
Een van de belangrijkste functies van je autonome zenuwstelsel is het borgen van jouw veiligheid. Dat doet je zenuwstelsel door constant te scannen of de situatie waarin jij je bevindt veilig of onveilig is. Zonder dit overlevingsmechanisme hadden wij als mens de oertijd waarschijnlijk niet overleefd.
Tinnitus: een onveilig geluid
Helaas kan deze overlevingsfunctie je belemmeren als je je onveilig voelt, maar er geen oplossing voor het probleem is of wanneer je niet kunt vechten of vluchten. Bijvoorbeeld wanneer je last hebt van tinnitus.
Als je tinnitus als negatief of hinderlijk ervaart, dan interpreteert je brein dit geluid als ‘gevaar’. Het ervaren van tinnitus kan dan heel onveilig voelen en je gaat je tinnitus dan automatisch (constant) monitoren. Het monitoren maakt je alerter en gevoeliger voor het geluid en vergroot zo de last in plaats van dat de last afneemt.
Het onveilige gevoel van tinnitus ervaar je in het lichaam, omdat tinnituslast zich grotendeels via je gevoelens (emoties) uit.
Enkele voorbeelden van onveilige signalen/gevoelens in je lichaam:
- Stress (fight or flight), bevriezen
- Irritatie, frustratie, bezorgdheid, angst, wanhoop of paniek (gedachten spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van deze gevoelens)
- Lichamelijke ontregeling, spanning, onrust, maag-darmklachten, rusteloosheid, duizeligheid, misselijkheid, onbehaaglijk gevoel
- Een hoge, oppervlakkige ademhaling of hyperventileren
Zoals je ziet wordt een onveilig gevoel dus niet alleen getriggerd door tinnitus, maar ook door alle andere dingen of situaties waarin je stress of spanning ervaart.
Een veilige basis
Tijdens het Tinnitus de Baas traject gaan we het onveilige gevoel dat tinnitus geeft veranderen, zodat je brein het geluid interpreteert als ‘veilig of als ‘neutraal’.
En dat begint met het creëren van een veilige basis.
Als je je onveilig voelt in je eigen lichaam, dan is het heel lastig om rust of ontspanning te ervaren en om te kunnen verbinden met anderen. Ontspanning is een gevolg van het creëren (of de aanwezigheid) van een aantal voorwaarden.
Eén van die voorwaarden is dat je je veilig voelt.
Dit maakt het makkelijker om je open te stellen voor het toelaten van fysiek of mentaal ongemak zoals spanning of tinnitusklachten. En dat geeft ruimte om anders met die last om te leren gaan.
Stel je voor dat jij vandaag je eerste zwemles krijgt. De zwemleraar geeft je aan de zijlijn instructies.
Je hebt 2 keuzes:
- Je stapt het water in en gaat proberen te zwemmen zonder hulpmiddelen. Er is geen veilige basis.
- Je stapt het water in met een zwemplankje of een zwemboei (een hulpmiddel die je zelf kiest) dat je helpt om te blijven drijven en het zwemmen makkelijker maakt.
Waar zou je voor kiezen?
Een van de eerste dingen waar ik mee begin tijdens het Tinnitus de Baas traject, is het leren ervaren van veiligheid. Vaak ervaren mensen al zo lang onveiligheid (in de vorm van fysiek of mentaal ongemak), dat ze niet meer weten hoe ‘veiligheid’ voelt.
Er zijn specifieke technieken die hierbij kunnen helpen. Ik maak gebruik van technieken uit de trauma-sensitieve mindfulness en de polyvagaaltheorie.
Als er een veilige basis is, dan ontstaat er ruimte om naar de volgende stap te kunnen gaan: het leren omgaan met tinnitus, spanning en met lastige gevoelens en gedachten.
Dit doen we behoedzaam en in kleine stappen.
Heb je na het lezen van deze blog nog vragen of wil je gewoon graag zo snel mogelijk aan de slag met het verminderen van jouw tinnitusklachten, zodat je weer kunt genieten van je leven?
Een kennismakingsgesprek is gratis. Klik hier om je aan te melden en wie weet tot spreeks!
Ik wens je een fantastische dag!
Hartgroet,
Rizwaan
